วิตามินดี เปรียบเสมือนฮอร์โมนที่ร่างกายสร้างขึ้นเมื่อได้รับแสงแดด หน้าที่หลักคือควบคุมการดูดซึมแคลเซียมและฟอสฟอรัส แร่ธาตุสำคัญสำหรับกระดูกและฟันที่แข็งแรง อย่างไรก็ตาม หลายคนอาจเผชิญภาวะขาดวิตามินดี โดยไม่รู้ตัว ภาวะนี้เกิดขึ้นเมื่อร่างกายได้รับวิตามินดีไม่เพียงพอ ส่งผลต่อสุขภาพโดยรวมในหลาย ๆ ด้าน
สัญญาณเตือนภาวะขาดวิตามินดี
- อาการทางกระดูกและกล้ามเนื้อ:
ภาวะขาดวิตามินดีส่งผลต่อการดูดซึมแคลเซียม ผู้ป่วยอาจมีอาการ ปวดกระดูก อ่อนแรง ปวดเมื่อยตามข้อ กล้ามเนื้ออ่อนแรง - ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ: วิตามินดีมีส่วนสำคัญในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ผู้ที่ขาดวิตามินดีจะมีโอกาส เป็นหวัดหรือติดเชื้อบ่อย
- อารมณ์และความรู้สึก: ภาวะนี้ส่งผลต่อระบบประสาทและสมอง อาจทำให้ผู้ป่วยรู้สึก ซึมเศร้า วิตกกังวล อ่อนเพลีย
- อื่น ๆ: นอกจากนี้ ผู้ป่วยอาจมีอาการ ผมร่วง แผลหายช้า อีกด้วย
กลุ่มเสี่ยงภาวะขาดวิตามินดี
- ผู้ที่ไม่ค่อยได้รับแสงแดด:
แสงแดดเป็นแหล่งกำเนิดวิตามินดีชั้นดี กลุ่มคนที่ทำงานในร่ม พักผ่อนในบ้านเป็นเวลานาน มีโอกาสขาดวิตามินดีได้ - ผู้สูงอายุ: ผิวหนังของผู้สูงอายุบางลง ส่งผลต่อการดูดซึมวิตามินดีจากแสงแดดได้น้อยลง
- ผู้ที่มีผิวสีเข้ม: ผิวหนังที่มีเมลานินมาก ขัดขวางการดูดซึมวิตามินดีจากแสงแดดได้
- ผู้ที่มีโรคทางเดินอาหาร:
โรคลำไส้เรื้อรัง โรค celiac ส่งผลต่อการดูดซึมวิตามินดี - ทารกที่กินนมแม่เพียงอย่างเดียว:
นมแม่มีวิตามินดีต่ำ ทารกที่กินนมแม่เพียงอย่างเดียว อาจจำเป็นต้องได้รับวิตามินดีเสริม
4 วิธีแก้ไขภาวะขาดวิตามินดี
- รับแสงแดด
แสงแดดเป็นแหล่งกำเนิดวิตามินดีชั้นดี แนะนำให้โชคแสงแดดช่วงเช้า 10.00 – 15.00 น. สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง โดยไม่ต้องทาครีมกันแดด * ปริมาณแสงแดดที่เหมาะสม ขึ้นอยู่กับชนิดผิว ระยะเวลา และความไวต่อแสงแดด * ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญหากมีข้อสงสัย
- ทานอาหารที่มีวิตามินดี
การรับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินดี ช่วยเพิ่มระดับวิตามินดีในร่างกายได้ ตัวอย่างอาหารที่มีวิตามินดีสูง ได้แก่ ปลาทะเล แซลมอน ปลาทูน่า ปลาซาร์ดีน ไข่แดง เห็ด นม เนย ชีส น้ำมันตับปลา
- ทานวิตามินดีเสริม
แพทย์หรือเภสัชกร สามารถแนะนำวิตามินดีชนิดและปริมาณที่เหมาะสม วิตามินดีมี 2 ชนิด คือ D2 และ D3 วิตามินดี D3 มักอยู่ในรูปของอาหารเสริม นิยมรับประทานมากกว่า D2 แพทย์จะพิจารณาปริมาณวิตามินดีจากอาหาร แสงแดด และความเสี่ยงของแต่ละบุคคล
- ปรับพฤติกรรม
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่างส่งผลดีต่อการดูดซึมวิตามินดี ได้แก่ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ช่วยเพิ่มการไหลเวียนเลือด ส่งเสริมการดูดซึมวิตามินดี งดสูบบุหรี่ เพราะบุหรี่มีสารที่ส่งผลต่อการเผาผลาญวิตามินดี และ พักผ่อนให้เพียงพอ ช่วยส่งเสริมการสร้างวิตามินดี
ภาวะขาดวิตามินดี ส่งผลกระทบต่อสุขภาพโดยรวม การปรับพฤติกรรม เพิ่มการรับแสงแดด รับประทานอาหารที่มีวิตามินดี และปรึกษาแพทย์เพื่อพิจารณาการทานวิตามินดีเสริม ล้วนเป็นวิธีการที่ช่วยป้องกันและแก้ไขภาวะขาดวิตามินดีได้
